In de Connecting Care-podcast praten we elke maand met een zorgprofessional over digitalisering in zijn of haar job. In deze aflevering praten we met thuisverpleegkundige Saida Qnioun. Wat zijn de takeaways van het gesprek? Deel 1: het tekort aan zorgprofessionals opvangen .
Abonneer je hieronder op via je favoriete podcastkanaal
Onze host Sooike Stoops legt 3 geluidsfragmenten uit een recent rondetafelgesprek van Connecting Care met vier zorgexperts voor aan thuisverpleegkundige Saida Qnioun.
Deel 1 lees je in dit artikel. Lees zeker ook:
In het rondetafelgesprek gaf zorgexpert Tom Claes volgende mening:
“Bijvoorbeeld, als je kijkt naar Nederland, hoe daar de ouderenzorg georganiseerd is. Daar zijn geen rusthuizen, daar gebeurt alles thuis in kleine organisaties. Dus de patiënt zo lang mogelijk thuis houden met heel veel digitale tools om te gaan kijken: valdetectie, temperatuurdetectie enzovoort. En dan een ander voorbeeld is Spanje, waar de mantelzorger een officieel statuut krijgt. Dus die stroomt mee in in het ganse zorglandschap en die gaat ook ondersteunen thuis en die wordt daar ook voor betaald.”
Sooike: "Tom Claes heeft het hier over het inzetten op thuiszorg als mogelijke antwoord op het tekort aan zorgprofessionals. En die nood is er effectief. Ik ben het even gaan opzoeken en vorig academiejaar studeerden 1528 verpleegkundigen af in België. Dat is ongeveer 40% minder dan in 2018. Merk jij dat ook in de sector van de thuisverpleegkundigen?"
Saida: "Ik merk nu eigenlijk vooral een toename van thuisverpleegkundigen in onze regio op. We hebben veel nieuwe praktijken in de buurt. Maar ik zie dan wel dat de woonzorgcentra leeg lopen. Mensen die langdurig ziek zijn of die ontslag nemen en een carrièreswitch maken naar de thuisverpleging. In de woonzorgcentra werken ze dan vaak met freelancers of ook wel verpleegkundigen uit India. Maar momenteel merken we bij de zelfstandige thuisverpleegkundigen dat tekort niet. Er is echt heel veel concurrentie bij ons. Wij zetten nu allemaal echt in op marketing. Ik zie dan ook veel advertenties die gepromoot worden op Facebook of krantenartikels voor de thuisverpleegkunde."
Sooike: “Om eigenlijk op zoek te gaan naar patiënten en niet naar medewerkers. Want dat was een vraag die ik voor jou had. Als je minder verpleegkundigen hebt, hoe vind je dan medewerkers? Maar dat is eigenlijk geen probleem voor jou. Het is dus meer de patiënten zoeken."
Saida: “De kleinere praktijken vinden minder snel iemand. Dat zijn vaak oudere thuisverpleegkundigen met een kleine toer en met minder omzet omdat ze minder patiënten verzorgen. Daar merk ik wel dat er lang vacatures blijven openstaan. Maar in de jonge grote praktijken vind ik wel dat die snel ingevuld worden. Ook als wij iemand zoeken vind ik eigenlijk altijd snel een nieuwe thuisverpleegkundige."
Sooike: "En als je dan gaat kijken naar jouw praktijk met een tiental mensen, is dat dan eerder een grote of een middelgrote of een kleine praktijk?"
Saida: "Een middelgrote praktijk. Bij een grote praktijk zijn ze vaak met twintig, soms dertig. Ik zie in Oost-Vlaanderen zelfs al praktijken van veertig thuisverpleegkundigen. De kleintjes zijn vaak met vier of vijf. Ik ken ook een thuisverpleegkundige die heel alleen werkt. Maar ja, dat is dan wel zeven op zeven dus dat is niet te onderschatten. Ik zou ons omschrijven als middelgroot."
Sooike: "Ik vermoed dat je daar bewust voor gekozen hebt om met een grotere praktijk te starten. Wat vind jij daar dan het voordeel van? Of wat vind je daar zo leuk aan in vergelijking met de echt hele grote zoals het Wit Geel Kruis, of als zelfstandige te werken?"
Saida: "Wij zorgen er wel voor dat de patiënten vaste gezichten hebben. Drie tot vier verpleegkundigen in één regio, want ze vinden dat niet zo leuk als er heel veel verschillende gezichten langskomen. Maar het voordeel is dan wel als er iemand bij ons verlof neemt, bijvoorbeeld van de toer op Kortrijk, dan kan iemand van Ingelmunster, of omgekeerd, helpen. Dus we moeten minder vaak beroep doen op interims of andere instanties voor hulp."
Sooike: "Ja, en dat is een voordeel van iets groter te zijn dan puur alleen. Je had het net over jouw patiënten, dat zijn voornamelijk oudere mensen vermoed ik?"
Saida: "Ja, we hebben de laatste tijd ook al kindjes gehad met een beperking of jongere mensen voor inspuiting. We hebben eigenlijk nu meer dan vroeger patiënten van een jongere leeftijd en ook complexere zorgen zoals palliatieve sedaties die vaak thuis worden gedaan. We zijn nu ook bezig aan een grote zorg bij iemand die palliatief is. Ook langdurige kankerbehandeling, complexere wondzorgen, ... we komen eigenlijk meer variatie tegen dan vroeger."
Sooike: "En waar Tom Claes aangeeft dat het echt wel interessant is om meer in te zetten op die thuiszorg of de voorbeelden van Nederland en Spanje dan aanhaalt, is dat iets waarvan jij zegt dat heeft wel meerwaarde om mensen naar huis te kunnen laten gaan. We hebben meer thuisverpleegkundigen, dus we kunnen dat ook aan of zeg je nee, het is toch verstandiger om ze in een zorginstelling te laten."
Saida: "Ik vind dat ze best zo lang mogelijk thuis wonen in hun eigen vertrouwde omgeving. Je ziet ook soms dat patiënten, die naar een ziekenhuis gaan of naar het kortverblijf in het woonzorgcentrum, dan een delier meemaken, dus acute verwardheid door die verplaatsing. Ik denk nog altijd dat ze het beste thuis zijn. We horen ook meer en meer dat mensen, als ze echt terminaal of palliatief zijn, het liefst thuis sterven in een omkadering met hun familie erbij. Dat is een heel andere setting dan een ziekenhuis of een woonzorgcentrum. En ook ja, wij zijn een beetje flexibeler. In een ziekenhuis moeten ze naar de uren luisteren dat de verpleegkundige daar langskomt. Bij ons is dat echt zorg op maat. We luisteren naar wat de patiënt eigenlijk wil."
Sooike: "En daar zijn dan die digitale alarmen, valdetectie en dat soort voorbeelden ook heel belangrijk bij. Is dat een echte meerwaarde?"
Saida: "Ja, we hebben al heel veel patiënten die zo'n personenalarm hebben en wij staan vaak geregistreerd als eerste contactpersoon. Dus als ze vallen, dan gaan wij op om te kijken wat er is en of er een dokter moet komen. Maar toch vind ik dat dit nog te weinig gebruikt wordt. Ook voor mensen die nog geen thuisverpleging hebben, maar gewoon ter preventie. Ik denk dat mensen hier niet echt van op de hoogte zijn. Of ja, dat er te weinig reclame over gemaakt wordt.
Sooike: "Op welke manier komen ze daar nu achter? Is dat iets dat ze actief moeten aanvragen of is dat iets dat de huisarts meegeeft of dat jullie aangeven van dit zou interessant kunnen zijn?
Saida: "Vaak door ons of de mutualiteit of de apotheek ook soms. Het zou ook overal een beetje gelijk moeten zijn want nu betalen ze bij het ene systeem voor de centrale nog zoveel bij als abonnement, en in de apotheek hebben ze een eigen systeem. Het is soms een beetje moeilijk voor een correcte prijs en het zou gemakkelijk zijn indien het allemaal hetzelfde is."
Sooike: "Je hebt enerzijds die prijzen, maar anderzijds ook hoe jullie daarmee kunnen interageren. Zijn dat dan allemaal verschillende apps die je op je telefoon moet hebben?"
Saida: "Nee, dat is vaak gewoon een centrale die ons dan belt om te zeggen dat die persoon gevallen is. Dat systeem werkt eigenlijk nog een beetje ouderwets."
Sooike: "Dat is dus echt een centrale, die hebben jullie telefoonnummer en die bellen jullie op. En jullie hebben dan de flexibiliteit om redelijk snel te kunnen reageren?"
Saida: "Ja, vaak, en ook omdat we een groter team zijn. Wij communiceren dan via Siilo en dat gaat redelijk snel. Dat is een app op basis van RIZIV-nummer waar wij toegang tot hebben. Dat is beveiligd, het is niet zoals Whatsapp. Dus we kunnen daar gemakkelijk over de patiënten communiceren en dan vraag ik wie in de buurt is van die patiënt en dan kan er snel iemand langsgaan."
Sooike: "Dus dat is een app die jullie binnen jullie team gebruiken en op die manier snel informatie uitwisselen over een patiënt."
Saida: "Eigenlijk een chat zoals Whatsapp zoals je een groepsgesprek zou hebben, maar dan beveiligd."
Sooike: "Ik heb op jullie website gekeken en wat ik geweldig vond, is dat jullie eigenlijk echt een team opbouwen rond de patiënten, met andere hulpverleners, ook mantelzorgers, waar je inzet op educatie enzo. Kan je daar iets meer over vertellen, hoe je al die mensen betrokken wilt krijgen in dat proces?"
Saida: "Zoals nu bijvoorbeeld, als er een palliatieve situatie is, kijken we ook voor een palliatief netwerk, zoals de mantel te contacteren. Dan gaat die ook langs bij de patiënt, die staan dan ook in contact met ons en met de dokter. Als er nog zorgverleners nodig zijn, zoals een pedicure of een kinesist, dan proberen we ook altijd een beetje te kijken naar wie we al kennen en met wie we vlot kunnen samenwerken. Natuurlijk mag de patiënt nog altijd zelf kiezen, maar vaak vragen ze wel aan ons of we iemand kennen. Het is dan wel gemakkelijk als we al een band hebben met die persoon en gemakkelijk kunnen communiceren. Vaak hebben we ook een privénummer van zorgverleners die we al kennen indien het echt dringend is, bijvoorbeeld in het weekend zodat we dan ook mogen opbellen. Dus dan loopt die communicatie wel redelijk vlot."
Wil je meer horen? Abonneer je nu via je favoriete podcastkanaal!