Alles wat je moet weten over de New Deal
De eerstelijnszorg kreunt. Huisartsen hebben nood aan meer ondersteuning, en dat terwijl de instroom van jonge artsen opdroogt. Die inzichten lagen aan de basis van de New Deal: een nieuw ambitieus financierings- en organisatiemodel voor onze huisartsenpraktijken. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke lanceerde de New Deal in april 2024, maar veel huisartsen zitten nog met vragen. Hoe werkt het precies? Wat zijn de financiële gevolgen voor je praktijk? Dit is alles wat je moet weten over de New Deal.
De New Deal samengevat
- Een pakket van maatregelen om de werkomstandigheden en aantrekkelijkheid van het huisartsenberoep te verbeteren.
- Geesteskind van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke, gelanceerd in april 2024.
- Maximaal 200 huisartspraktijken konden instappen in april, maar er schreven zich slechts 158 in.
- De voornaamste doelstellingen: de eerstelijnszorg reorganiseren, de zorgkwaliteit verbeteren en het huisartsenberoep aantrekkelijker maken.
Hoe de New Deal tot stand kwam
In juni 2022 presenteerde minister Frank Vandenbroucke zijn plannen voor de New Deal. Het nieuwe organisatie- en financieringsmodel moest een antwoord bieden op de grote uitdagingen waar de huisartsen – en bij uitbreiding de hele eerstelijnszorg – mee kampen. Want: het vak en het zorglandschap zijn de laatste jaren enorm veranderd, maar het kader waarin de huisarts opereert evolueerde niet mee.
Wat die uitdagingen precies zijn? Het plan van minister Vandenbroucke bevat 5 pijlers:
- Voldoende en goed gespreide huisartsen(praktijken) voorzien.
- Zinloze administratieve overlast verminderen.
- Zorg toegankelijker maken voor patiënten.
- Via (digitale) samenwerking zorg beter organiseren.
- Een evenwichtig, flexibel financieringsmodel uitwerken.
De voornaamste doelstellingen van de New Deal: de zorgkwaliteit en de volksgezondheid verbeteren, sociale ongelijkheid verminderen, het welzijn van zorgverleners opkrikken, de beschikbare middelen efficiënter inzetten en beter inspelen op evoluties zoals vergrijzing. Ambitieus, om het zacht uit te drukken.
Volksgezondheid toetste die plannen op verschillende manieren aan de werkelijkheid. Met een reflectiegroep met sectorvertegenwoordigers zoals artsensyndicaten, mutualiteiten, academische centra en huisartsenkringen. Maar ook via kleinere focusgroepen in heel het land en een brede bevraging bij 2.453 huisartsen om hun huidige en toekomstige noden in kaart te brengen.
Het rapport van die inspanningen belandde een jaar later, in mei 2023, op het bureau van de minister. Daaruit kwam het finale plan dat in juni 2023 groen licht kreeg in de Nationale Commissie voor Artsen-Ziekenfondsen (Medicomut).
Het financieringsmodel van de New Deal
De New Deal combineert 3 financieringsopties voor huisartsen: prestatiefinanciering (een vergoeding per consultatie, huisbezoek of andere verstrekking), capitatiefinanciering (een bedrag per patiënt in het GMD van de huisarts) en premiefinanciering.
Vandaag halen huisartsen 77% van hun inkomen uit prestaties, 17% uit capitatiefinanciering en 7% uit andere vergoedingen. De New Deal brengt de verhouding tussen prestatie- en capitatiefinanciering in balans, zodat ze beide 40% tot 45% bijdragen. Het doel? Taken die nu niet of onvoldoende gefinancierd worden correcter vergoeden, zodat huisartsen meer kunnen inzetten op samenwerking, preventie en proactieve zorg.
Daarbij komen extra premies, die in totaal 10% tot 20% van het inkomen van huisartsen zullen vormen.
1. Prestatiefinanciering
In de New Deal ligt de vergoeding per raadpleging of huisbezoek ongeveer de helft lager dan in het huidige financieringsmodel. De tarieven voor technische verstrekkingen zoals staal- en bloedafnames blijven gelijk. Voor niet-vaste patiënten, die niet ingeschreven staan in het GMD van de New Deal-huisarts, mag die arts dezelfde tarieven hanteren als in het prestatiefinancieringsmodel.
2. Capitatiefinanciering
Het GMD van de huisarts staat centraal in de financiering per hoofd of capita. Dit bedrag wordt berekend op basis van de leeftijd van de patiënt en of die patiënt al dan niet recht heeft op een verhoogde tegemoetkoming. Huisartsen met een grotere populatie oude en kwetsbare patiënten krijgen dus meer capitatiefinanciering omdat die patiënten ook meer zorg en opvolging nodig hebben.
Leeftijd |
Verhoogde tegemoetkoming? |
Jaarlijks honorarium |
< 25 jaar |
Nee |
€ 53,66 |
Ja |
€ 89,03 |
|
25-60 jaar |
Nee |
€ 70,40 |
Ja |
€ 138,29 |
|
60-75 jaar |
Nee |
€ 81,04 |
Ja |
€ 157,75 |
|
> 75 jaar |
Nee |
€ 107,42 |
Ja |
€ 214,66 |
3. Premiefinanciering
De New Deal schroeft de premies voor huisartsen op. Die focussen op slimmere (digitale) samenwerking:
- Telematicapremie: de premie voor digitalisering van huisartsenpraktijken waar ook zij die niet met de New Deal werken van kunnen genieten. Met de premie, die tot € 6.000 per jaar bedraagt, kunnen huisartsen de software bekostigen die ze inzetten voor eHealth-diensten. Hier lees je meer over die ‘geïntegreerde praktijkpremie’.
- Premie voor praktijkverpleegkundige: een jaarlijks bedrag van 18.747 euro voor 12 uur verpleegkundige hulp per week, enkel voor New Deal-praktijken met minstens 1.000 vaste patiënten. Dat bedrag gaat omhoog voor grotere praktijken: wie 6.000 patiënten heeft, kan zo’n 112.000 euro krijgen. Praktijkverpleegkundigen moeten huisartsen ondersteunen bij onder andere de opvolging van chronische patiënten, preventieprogramma’s opstellen, vaccinaties, bloedafnames …
- Premie voor praktijkmanagement: enkel voor New Deal-praktijken met minstens 2 artsen, een ondersteunende zorgverlener en minstens 1.000 vaste patiënten. Dit is een vergoeding voor alles wat met praktijkbeheer te maken heeft: organisatie van coördinatievergaderingen, personeelsbeheer, implementatie van zorgprotocollen, opzetten van samenwerkingsverbanden binnen de eerste en tweede lijn …
333 huisartsen over de New Deal
Eind oktober 2023 richtte het RIZIV een oproep aan huisartsen om op 1 april 2024 te starten met de New Deal. In die eerste fase was er maar voor 200 deelnemers plaats. Haasten was achteraf gezien niet nodig, want uiteindelijk schreven maar 158 huisartsen zich in.
Eén van hen was Patrick Coursier. Hij begrijpt niet waarom er zo weinig huisartsen de stap waagden. “Eindelijk krijgen we de kans om ons mooie beroep te optimaliseren. Het zou een zonde zijn als we die niet grijpen.” Hier lees je de volledige getuigenis van huisarts Patrick Coursier.
Via een bevraging legden we ons oor te luister bij een grotere groep huisartsen. Dit zijn de opvallendste conclusies uit de antwoorden van 333 huisartsen:
- 95% van de huisartsen stapte nog niet in de New Deal. De meesten twijfelen omdat ze niet zeker zijn dat het nieuwe financieringsmodel voor hen voordelig is.
- 4 op 5 huisartsen heeft nochtans al een medewerker in een ondersteunende rol. De New Deal zou die huisartsen daarvoor financieel kunnen compenseren.
- De werkdruk verlichten is voor 85% van de huisartsen de voornaamste redenen om een ondersteunend profiel in dienst te hebben, nog vóór betere patiëntenzorg.
- Een kleine minderheid nam sinds april een praktijkverpleegkundige aan, 25% van de huisartsen overweegt het. Er zitten dus nog New Deal-praktijken in de pijplijn.
Benieuwd wat de 333 huisartsen verder te vertellen hadden? We bespraken de resultaten van onze bevraging met huisartsenvereniging Domus Medica.
Hoe stap je als huisarts in de New Deal?
Wil je toetreden tot de New Deal, dan moet je huisartsenpraktijk voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Zowel solo-huisartsen als groepspraktijken kunnen instappen. In het tweede geval moet je geregistreerd zijn als groepering via Progezondheid.be.
- Alle huisartsen van de praktijk moeten geaccrediteerd zijn op het moment van de aanmelding en moeten tijdens de looptijd van de overeenkomst te voldoen aan de navormingsplicht.
- Je moet een gehomologeerd elektronisch medisch dossier Hier vind je een overzicht van die EMD’s.
Ben je daarmee in orde, dan volg je deze stappen om aan te sluiten bij de New Deal:
- Ga in de webtoepassing ProGezondheid via ‘Services’ naar ‘Attesten en formulieren’ en download het inschrijvingsformulier.
- Onderteken het formulier digitaal en mail het naar newdeal@riziv-inami.fgov.be. Werk je in groep, dan moet elke arts (behalve haio’s) het formulier ondertekenen.
- Je kan starten zodra het Verzekeringscomité je inschrijving heeft verwerkt.
Meld je ten laatste op 3 november 2024 aan om te kunnen starten op 1 januari 2025. Later instappen is ook mogelijk. Zodra de volgende aanmeldings- en startdata bekend zijn, vind je ze op de website van het RIZIV.
Hoe vraag je je premies aan?
Je hoeft maar één keer je aanvraag in te dienen via ProGezondheid. Ga daar naar de pagina ‘New Deal praktijk’ en verstuur je aanvraag via de knop ‘New Deal premies’.
Doe je aanvraag ten laatste 5 dagen na het einde van het trimester om voor dat trimester in aanmerking te komen voor de premies. Trad je toe vanaf het vierde trimester van 2024 (= 1 oktober 2024), dan vraag je ten laatste op 5 januari 2025 je premies aan.
Ook in de New Deal stappen met jouw praktijk? Je vindt alle informatie op de New Deal-website.