Huisarts Charlotte: “Het zou zo veel beter zijn indien we op één platform samenwerken.”

In onze podcastreeks 'Stemmen tot zorgen' praten we elke maand met een zorgprofessional over digitalisering in zijn of haar job. In de eerste aflevering duiken we met Charlotte Goemaere in de huisartsenzorg. Wat zijn de takeaways van het gesprek? Deel 2: kan de doorstroming van patiëntdata efficiënter?

Over ‘Stemmen tot zorgen’

‘Stemmen tot zorgen’ is dé podcastreeks over de digitalisering van de Belgische zorg. In elke aflevering praat onze host Sooike Stoops met een zorgexpert over een specifiek topic binnen domeinen zoals digitale samenwerking, dataveiligheid en AI-technologie.

We starten de audiopodcastreeks met huisarts Charlotte Goemaere en zoeken naar een antwoord op 1 centrale vraag: kan digitalisering ons zorglandschap redden?

Abonneer je hieronder op ‘Stemmen tot zorgen’ via je favoriete podcastkanaal

Onze host Sooike Stoops legt 3 geluidsfragmenten uit een recent rondetafelgesprek van Connecting Care met vier zorgexperts voor aan huisarts Charlotte Goemare.

Deel 2 lees je in dit artikel. Lees zeker ook:

• Deel 1 - Werken als huisarts in een multidisciplinaire praktijk.
• Deel 3 - Kunnen innovatieve tools het diagnosticeren makkelijker maken?

Geluidsfragment 2 - Kan de doorstroming van patiëntdata efficiënter?

Een persoonlijk en misschien ook wel herkenbaar fragment van Karlien Hollanders. Zij werkt voor de overheid rond patiëntgerichte zorg en heeft daar ook een heel prsoonlijke reden voor, want haar dochtertje heeft een zeldzame ziekte en vele bezoeken aan zorgverleners lopen niet altijd van een leie dakje. Daarover getuigt ze hier. 

“Het is nu heel vaak geweest dat ik in Antwerpen een bloedresultaat heb dat afwijkend is voor de lever bijvoorbeeld. Voor de leverspecialist moest ik naar Brussel gaan en in Brussel starten ze met opnieuw diezelfde bloedanalyse van twee uur daarvoor in Antwerpen. Want anders staat het niet in ons systeem. Dat is een beetje belachelijk natuurlijk. Daar stond ik als een leeuwin over om te zeggen, dit gaan we niet doen.” 

De mogelijkheden van gecentraliseerde data in het medisch dossier 

Sooike: “Is de situatie die Karlien beschrijft herkenbaar? Is er iets dat je herkent uit jouw praktijk, of patiënten die dat soort zaken ervaren hebben?"

Charlotte: “Gelukkig niet zo'n tragische voorbeelden als dit. Ik moet onmiddellijk aan een patiënt denken die recent bij mij is gekomen, waarbij ik ook screen naar (te hoge) cholesterol. Dan zie ik het huidige resultaat, maar het laatste resultaat bij mij is van vier jaar geleden. Ondertussen is zij nog naar het UZ geweest. Dan staan daar heel wat labo's in, maar in één labo moet je direct vier documenten openen. Dus ik heb twaalf documenten moeten openen om te zien waar die cholesterol juist staat. Dat kan efficiënter. Je zou eigenlijk moeten kunnen communiceren met je eigen medisch dossier.”

Sooike: “Kan jij als arts eigenlijk aan alle medische data?" 

Charlotte: “Ten eerste zijn er de GDPR-regels. De patiënt moet zijn of haar akkoord geven en dan kunnen we wel in de cloud gaan zoeken. Patiënten denken vaak dat wij alles kunnen zien. Dat is helemaal niet zo. Het is vaak redelijk omslachtig. Het is dan wel via een omweg mogelijk, maar daar zijn er echt nog wel mogelijkheden tot efficiënter werken.”

Sooike: “Is dat dan omdat jij de huisarts bent en het elektronisch medisch dossier beheert, dat je dat kan? Of kunnen specialisten die die patiënt zien, daar ook aan?” 

Charlotte: “Zij kunnen dat ook, maar ook zij moeten toestemming vragen of aanduiden dat zij een therapeutische relatie hebben. Stel dat mijn nonkel ook huisarts zou zijn, hij zou niet zomaar in mijn dossier kunnen. Er moet een therapeutische relatie zijn. Dat is een veiligheidsmaatregel.” 

Sooike: “Het voorbeeld dat we hoorden van Karlien, dat zou toch echt niet mogen?” 

Charlotte: “Nee, dat zou perfect anders kunnen. Ze kunnen aan die medische gegevens, als ze dat echt willen. Tegelijkertijd moet ik aan het volgende denken. Ik ben ook vervangarts in een abortuscentrum. Als vrouwen daar voor de eerste keer langskomen, zelfs als ze al een vaginale echo hebben gehad bij een gynaecoloog, moeten we dat herhalen zodat er iets van start in ons dossier staat. Dus eigenlijk is dat daar ook wel dubbelwerk.”

Sooike: “En wat is dan de reden dat jullie je daar niet op baseren? Is dat van... dan hebben we het zelf gezien, dan weten we zeker dat het goed is?” 

Charlotte: “Ja, omdat er ook wel regels rond abortus zijn zoals de termijn en verplichte wachttijd. Dat willen wij ook goed documenteren zodat wij zelf geen problemen later hebben met de evaluatiecommissie bijvoorbeeld. Terwijl het ook wel individueel is en voor sommige vrouwen voelt als een erg invasief onderzoek; zeker als daar nog een bepaalde problematiek rond zit. Dus dat is regelgeving die eventueel aangepast zou kunnen worden om dat te vermijden.” 

Sooike: “We hadden het net al over dat elektronisch medisch dossier. Als huisarts beheer jij dat. Kunnen andere zorgverleners daar ook gegevens in aanvullen, of is dat iets dat enkel via jou kan verlopen dan?“

Charlotte: “Het medisch dossier dat wij hebben, kan alleen door ons binnen de praktijk worden aangevuld. En dan bedoel ik alleen de huisartsen en de verpleegkundigen.” 

Sooike: “Denk je dat het een meerwaarde zou zijn dat de andere zorgverleners uit andere disciplines in jullie praktijk dat ook kunnen aanvullen?”

Charlotte: “Ja, absoluut. Ik denk dat het de communicatie tussen de verschillende disciplines, en ook met de apotheker, kan bevorderen. Denk aan het medicatieschema. Als we een patiënt naar het ziekenhuis sturen, zou dat handig zijn dat zij ook het up-to-date medicatieschema kunnen zien. Er bestaan al tools voor, maar die zijn nog niet volledig up-to-date.

Ik merk dat specialisten zich eerder baseren op een brief van het ziekenhuis zelf. Een voorbeeld is de situatie van mijn eigen grootvader. Hij gaat bij de nierspecialist en de hartspecialis en telkens als hij terugkomt van de consultatie is die beta-blokker veranderd. Bisoprolol, metoprolol, soms sotalol... en ik denk niet dat ze dat van elkaar weten. Mijn grootvader is daar in de war van net als de apotheker en ik. Het zou zo veel beter zijn mochten we op één platform kunnen samenwerken.”

“Een up-to-date medicatieschema op één platform zou de communicatie en samenwerking tussen zorgverleners verbeteren.”

Charlotte Goemaere

Huisarts

Sooike: “In een medisch dossier zitten ook steeds meer data waar je als huisarts slimme zorg mee kan toedienen. Denk bijvoorbeeld aan een antibiotica-barometer. Ik heb me dat iets laten vertellen dat dat bestaat. Kan jij toelichten?"

Charlotte: “Ja, bij de antibiotica-barometer wordt ons voorschrijfgedrag van antibiotica geanalyseerd. Wij kunnen akkoord gaan om onze data door te sturen en die kan dan geanalyseerd worden: in welke gevallen, hoe frequent, welk antibioticum dat we voorschrijven. En dan krijgen we na ongeveer een jaar persoonlijke feedback over ons voorschrijfgedrag. Hierover kunnen we dan reflecteren: persoonlijk en in onze praktijk. Dus dat is wel een voorbeeld van data die gebruikt worden om de zorg te verbeteren.”

Sooike: “En bestaan er zo nog toepassingen?”

Charlotte: “De diabetes-barometer bestaat ook. En heel recent ook de barometer van chronische nierinsufficiëntie. Dat staat nog wel in zijn kinderschoenen, maar ik kan zulke initiatieven alleen maar ondersteunen. Zo kan je eigenlijk doelgroepen veel beter bepalen.

Hetzelfde voor covid-vaccinaties. We kunnen in ons medisch dossier de risicopersonen voor covid-vaccinatie, griepvaccinatie, pneumocockevaccinatie echt gaan aanduiden. Als we die risicogroepen aanduiden, komt daar een lijst van patiënten die we dan kunnen uitnodigen op de consultatie om die vaccinatie aan te bieden. Dat is super.”

Sooike: “En is dat dan de verpleegkundige die de vaccinaties kan toedienen? Of moeten jullie als arts dat nog doen?"

Charlotte: “Nee, dat doen we samen met onze verpleegkundige. Onze verpleegkundige is echt het verlengde van onze zorg, onze rechterhand.”

Sooike: “Heb je dan niet het gevoel dat je als arts het contact met de patiënten meer verliest omdat je een deel delegeert naar die verpleegkundige?”

Charlotte: “Nee, absoluut niet. We kunnen die zorg net gaan verdiepen. Want als we ons niet met die zaken moeten bezig houden, dan is er meer ruimte om aan preventie te gaan doen maar echt ook om op diepere medische problemen te kunnen ingaan. Dus het gaat enkel de zorg voor de patiënten verbeteren in mijn ogen. Het zal een ander contact zijn met de patiënt.”

Het voordeel van gecentraliseerde data in het medisch dossier

Het centraliseren van medische data in het medisch dossier van een patiënt heeft verschillende voordelen:  

1. Betere zorgcoördinatie: Artsen, specialisten en andere zorgverleners hebben direct toegang tot dezelfde up-to-date informatie, waardoor ze beter kunnen samenwerken en dubbele onderzoeken of tegenstrijdige behandelingen worden voorkomen.  

2. Snellere en nauwkeurigere diagnoses: Door toegang tot een volledig en actueel medisch dossier kunnen artsen sneller en beter onderbouwde diagnoses stellen.  

3. Minder administratieve lasten: Patiënten hoeven niet telkens opnieuw hun medische geschiedenis door te geven, en zorgverleners hoeven minder tijd te besteden aan het opvragen en overdragen van gegevens.  

4. Veiligere behandelingen: Het voorkomt medicatiefouten doordat alle voorgeschreven medicijnen en allergieën op één plek staan.  

5. Betere spoedzorg: In noodsituaties kunnen hulpverleners snel inzicht krijgen in belangrijke medische gegevens zoals allergieën, lopende behandelingen of eerdere aandoeningen.  

6. Ondersteuning voor preventieve zorg: Data-analyse van medische dossiers kan trends en risicofactoren aan het licht brengen, wat helpt bij preventie en vroegtijdige interventies.  

7. Onderzoek en innovatie: Geanonimiseerde gegevens kunnen worden gebruikt voor medisch onderzoek en het ontwikkelen van betere behandelingen.

8. Patiëntgerichte zorg: Patiënten kunnen vaak zelf toegang krijgen tot hun dossier, wat hen in staat stelt om beter geïnformeerde beslissingen te nemen over hun gezondheid.  

Natuurlijk moeten er strikte waarborgen zijn voor privacy en gegevensbeveiliging om misbruik te voorkomen.

Wil je meer ‘Stemmen tot zorgen’ horen? Abonneer je nu via je favoriete podcastkanaal!