Kunnen zorgprofessionals niet meer zonder AI?

AI-toepassingen vinden stilaan hun weg naar ziekenhuizen en zorgverleners. Maar zijn we al op het punt om te zeggen dat zorgprofessionals niet meer zonder artificiële intelligentie kunnen? We spraken erover met 4 experts in ‘Stemmen tot zorgen’.

Over ‘Stemmen tot zorgen’

‘Stemmen tot zorgen’ is een reeks gesprekken over de digitalisering van het Belgische zorgsysteem. In de derde videospecial sprak Indra Dewitte met 4 experts over AI:

*Siegfried Van Eygen is senior arts ICT bij Domus Medica, bestuurslid bij Recip-e en huisarts in Bissegem.

*Ann Dierickx is advocaat-partner bij Dewallens & partners en gastprofessor aan de Universiteit Antwerpen.

*Louis Verdonckt is medeoprichter van Cavell, een AI-tool die spraak omzet in notities tijdens consultaties.

*Andries Clinckaert is medeoprichter van Tiro.health, een AI-tool die specialisten helpt bij hun medische verslaggeving.

Manuele administratie: gewoonweg absurd 

“In mijn studies geneeskunde stootte ik op het probleem dat medische data en verslagen heel moeilijk te gebruiken zijn in research”, zegt Andries. “Artificiële intelligentie helpt om die data te structuren, zodat ze bruikbaar zijn voor analyse, maar ook om de zorgkwaliteit te verbeteren en administratie te vereenvoudigen.”

“Nu moeten zorgprofessionals vaak nog dezelfde data ingeven in verschillende systemen. Toen ik onderzoek voerde naar prostaatkanker was data overtypen een dagelijkse taak voor stagiairs en assistenten. Dat is absurd en bovendien extreem foutgevoelig. Met onze tool Tiro.health gieten we die onderzoeksdata in één beweging gestructureerd en gecodeerd in het patiëntendossier.”

“We hebben AI-tools nodig om zorg efficiënter te maken en betaalbaar te houden. Niet om zorgverleners te vervangen, wel om ze te ondersteunen. Alleen zo kunnen we iets doen aan het tekort aan handen aan de bedden.”

Louis Verdonckt

Medeoprichter Cavell

Ook Louis heeft met zijn start-up Cavell een tool ontwikkeld die het enorme potentieel van AI voor de zorgsector demonstreert. “We tackelen een gelijkaardige uitdaging als Andries”, legt Louis uit. “Een van onze medeoprichters is een neuroloog die dagelijks een heleboel patiëntendata manueel moet overtypen. Data die daarna eigenlijk niet bruikbaar zijn omdat die niet gecodeerd zijn.”

“Onze tool capteert met AI de audio van consultaties en schrijft die gecodeerd weg in het patiëntendossier. Het is dus niet zomaar speech to text, maar speech to text to code. Zo zijn die data na de consultatie bruikbaar voor verdere doeleinden.”

“De overheid vraagt om patiëntendossiers digitaal te centraliseren. Daar sta ik volledig achter, maar het probleem is dat ik massa’s pdf’s moet doorploegen en manueel coderen. AI kan redding brengen.”

Siegfried Van Eygen

Huisarts / Domus Medica

Meer handen aan de bedden

Andries en Louis bewijzen met hun start-ups dat AI een enorme meerwaarde kan bieden aan zorgprofessionals. Maar kunnen we stellen dat die zorgverleners binnenkort niet meer zonder AI zullen kunnen? “De meer ‘traditionele’ artsen zullen altijd zonder AI-tools kunnen werken”, denkt Louis.

“Toch zijn AI-tools absoluut noodzakelijk om onze zorg efficiënter te maken en betaalbaar te houden. Niet om zorgverleners te vervangen, wel om ze te ondersteunen door taken te automatiseren. Alleen zo kunnen we iets doen aan het tekort aan handen aan de bedden.”

Siegfried is het daarmee eens en gebruikt al een aantal AI-tools in zijn huisartsenpraktijk. “Maar toch nog te weinig”, geeft hij toe. “ChatGPT is handig als een soort ‘zoekmachine op speed’. Ik test ook een AI-tool uit die patiënten voor ze binnenkomen enkele vragen laat beantwoorden. Zo heb ik sneller een zicht op het ziektebeeld van de patiënt en kunnen we meteen in de diepte gaan tijdens de consultatie.”

“Maar AI heeft duidelijk nog veel meer potentieel”, zegt Siegfried. “Louis en Andries bieden allebei een antwoord op een erg urgent probleem. Data coderen, gegevens uitwisselen … Het is vandaag allemaal heel tijdrovend. De overheid vraagt om patiëntendossiers digitaal te centraliseren. Daar sta ik volledig achter, maar het probleem is dat ik massa’s pdf’s moet doorploegen en manueel coderen. AI kan redding brengen.”

“Vandaag is AI nog niet onmisbaar in de zorg, maar morgen zal dat anders zijn. In huisartsenpraktijken en ziekenhuizen begint dat gevoel te leven, maar bijvoorbeeld ook apothekers moeten snel interesse kweken.”

Ann Dierickx

Advocaat / Gastprofessor UA

Tijd teruggeven aan zorgverleners

“Vandaag is AI nog niet onmisbaar in de zorg, maar morgen zal dat anders zijn”, klinkt Ann overtuigd. “In sommige zorgtakken zal het ook sneller integreren dan in andere. De klinisch psychologen die ik spreek, gebruiken voorlopig maar zelden AI. In huisartsenpraktijken en ziekenhuizen voel je wel dat het begint te leven.”

“Apothekers, bijvoorbeeld, moeten ook snel interesse kweken in artificiële intelligentie. Zij zien dagelijks honderden mensen, maar hebben geen ruimte om te noteren wat ze met hun patiënten bespreken. Terwijl dat eigenlijk zou moeten.”

“We merken wel dat artsen steeds actiever op zoek gaan naar AI-tools”, vult Louis aan. “Ze voelen dat de situatie niet langer houdbaar is. We krijgen dagelijks aanvragen binnen van huisartsen, maar ook in andere klinische omgevingen zie ik mogelijkheden. In de apotheek, maar ook in de thuiszorg, bijvoorbeeld. AI kan tijd teruggeven aan al die zorgverleners.”

“We mogen AI-technologie niet zomaar gebruiken omdat ze er is, maar moeten er echte problemen mee oplossen. En wees gerust: er komen genoeg use cases boven water drijven.”

Andries Clinckaert

Mede-oprichter Tiro.health

Slimme oplossingen voor echte problemen

“AI-toepassingen moeten zo nauw mogelijk aansluiten bij de realiteit van de zorgverleners”, benadrukt Andries. “We mogen AI-technologie niet zomaar gebruiken omdat ze er is, maar moeten er echte problemen mee oplossen. En wees gerust: er komen genoeg use cases boven water drijven.”

Siegfried pikt in: “Veel computersystemen in de zorg zijn ontwikkeld door technici, zonder overleg met de gebruiker. Daar dragen we nu de gevolgen van. Het medicatieschema zou bijvoorbeeld iets heel waardevols kunnen zijn, maar dat zit helemaal niet logisch in elkaar. Je krijgt maar één keer de kans om iets goed te lanceren, al hoop ik dat er nog een tweede kans komt voor het medicatieschema.”

“We moeten dus van de noden van de gebruikers, de zorgprofessionals, vertrekken. Domus Medica zit regelmatig samen met de overheid en de ontwikkelaars van huisartsensoftware om iedereen op één lijn te krijgen. Maar België is een nogal gecompliceerd land …”, besluit Siegfried eufemistisch.

Het besluit: zorgprofessionals kunnen nu misschien nog zonder AI, maar dat zal snel veranderen. Artificiële intelligentie biedt zó veel mogelijkheden om het werk van zorgprofessionals te vereenvoudigen en onze zorg efficiënter te maken, dat we er binnenkort simpelweg niet meer omheen kunnen.

Verder lezen of kijken? Siegfried, Ann, Louis en Andries debatteerden ook over deze stellingen:

•    Patiënten zien liever geen AI bij de dokter.
•    Wetgeving zet een rem op de AI-revolutie.
•    Zorgprofessionals hebben twijfels bij AI.
•    AI zal het tekort aan zorgprofessionals oplossen? 

Of bekijk de volledige roundtable (video).